Twee kunstenaars komen in het bezit van een grote collectie fotodia. De auteur is geboren op Java in een Nederlandse familie met een hoge status. In zijn volwassen leven, als echtgenoot, vader en belangrijk werknemer van een gerespecteerd bedrijf, besloot hij zijn eigen verzameling herinneringen aan te leggen. Gedurende meer dan 50 jaar legde hij reizen, bezoeken aan musea, familie- en zakelijke ontmoetingen en het opgroeien van zijn kinderen vast. Na zijn dood werden de foto’s door een van zijn zonen overgedragen aan de kunstenaars. Langzaam worden ze steeds stiller. De vastgelegde verhalen verdwijnen uit het geheugen van zijn naasten en het archief wordt steeds vatbaarder voor verschillende interpretaties. De prijs die betaald moet worden voor de artistieke vrijheid om ze te lezen, zijn de betekenissen die de maker er zelf in heeft geschreven.
Het uitgangspunt van de performance van Turkowski & Nowacka, een artistiek duo dat niet voor het eerst in hun werk naar archiefmateriaal grijpt en de instrumenten van het documentaire theater gebruikt, is een verslag van de reis door de verzameling herinneringen, plaatsen en tijden. Geleidelijk aan begint de Nederlandse collectie zich te vermengen met de collecties van de kunstenaarsfamilies, Nederland met Polen, Indonesië met Frankrijk, het heden met de koloniale tijd, helemaal tot aan de prehistorie en een van de oudste afbeeldingen gemaakt door een vertegenwoordiger van de soort homo sapiens.
De schelp, waarop blijkbaar een van de ‘rechtopstaande mensen’ zo’n 500 000 jaar geleden enkele geometrische patronen heeft gegraveerd, wordt het uitgangspunt voor het verzamelen van verdere verhalen over het vastleggen van de eigen ervaring of de wereld om ons heen op dragers die duurzamer zijn dan het leven van een individueel mens. Soms is het gebaar van een mens van eeuwen geleden, 50 jaar geleden of vrij recent interessanter dan de bewaarde inhoud van de herinnering. De voorstelling “collection of” is een verhaal over verschillende pogingen om iemands ervaring te redden, over het lezen van de tekens uit het verleden en het creëren van eigen verhalen op deze basis. Het werk aan het lezen van de verzamelingen eindigt uiteindelijk nooit en de archieven en beelden uit het verleden krijgen steeds meer verrassende betekenissen.
Reading Group
Wees welkom om deel te nemen aan de Reading Group van Turkowski & Nowacka op 27 mei van 19:30 tot 22:00 in Savannah Bay.
Interview
Annika Hilger, trainee van SPRING Academy, heeft Turkowski & Nowacka geïnterviewd over het maakproces van collection of en enkele thema’s uit de voorstelling. Lees het interview hier.
Recensies
‘De fotovoorstellingsvertellingen lijken te gaan over identiteit: wie ben ik als mens? Wat vertellen cultuurverschillen over jouw identiteit?’
– Floris van den Berg, SPRING reporter
Een collectie kan betekenis geven, verhalen levend houden en soms zelfs de gezamenlijke geschiedenis veranderen….”
– Leonie de Groot, SPRING reporter