Angela Goh is een Australische danser en choregraaf. Ze werkt met dans in theater, galeries en telepatische ruimtes. Haar werk richt zich op de verhouding van het lichaam tot artikelen, materialiteit, technologie en gevoelens. Ze onderzoekt hoe de inhoud van haar voorstellingen door het proces onthuld en verdoezeld wordt. Dit jaar staat ze op SPRING met de voorstelling Uncanny Valley Girl.
Wat motiveerde jou om in de podiumkunst te gaan werken?
Ik denk dat motivatie op een bepaalde manier altijd verbonden is met omstandigheden, kansen, of waar je al bent. Ik begon bijvoorbeeld met dansen toen ik heel klein was, nadat mijn moeder en de dokters erachter waren gekomen dat ik een verdraaiing van de heupen had, waardoor mijn benen 90 graden naar binnen stonden. Volgens de dokter was de beste therapie om op balletles te gaan. Dus zo begon ik op jonge leeftijd en ik bleef dansen, leerde ook andere dansstijlen erbij, en uiteindelijk realiseerde ik me dat ik dans kon gaan studeren en er mijn loopbaan van maken. Ergens in die tijd raakte ik gemotiveerd om in de choreografie te gaan werken, ingegeven door heel veel andere dingen dan het dansen. In het dansen had ik mijn achtergrond en ervaring, dus werd dat mijn materiaal om mee te werken, een kader om me tot de dingen en ideeën te verhouden. En nu werk ik meer met choreografie als datgene dat mensen, dingen, ideeën en manieren van denken bij elkaar brengt. Ik werk ook niet zozeer met dans als uitdrukkingsmiddel maar meer als een materiaal waarmee ik relaties kan leggen tussen zaken, mensen of ideeën. Voor mij is de choreografie het reservoir en dans de interface.
Wat is de aanjager voor jouw creativiteit?
Die wordt het meest gedreven door het najagen van ideeën, dingen leren en zaken op zo’n nieuwe manier met elkaar in verband brengen dat mijn kijk erop verandert. Mijn werklust wordt aangejaagd door mijn niet aflatende nieuwsgierigheid. Maar de aanjager van mijn ‘creativiteit’, nou ja, dat zijn misschien wel de deadlines!
Hoe zie jij de rol van theater en dans in de samenleving?
Ik hou me eigenlijk meer bezig met de functie van dans dan met de rol van dans op zich. Buiten het maken van, kijken naar of uitvoeren van dans binnen een artistieke context heeft dans een sociale functie, en functioneert het als expressiemiddel. En toen ik Uncanny Valley Girl maakt dacht ik specifiek hieraan, omdat ik me afvroeg hoe het dansen voor een machine misschien heel anders functioneert. Waarom zou een machine dansen? Als een mens danst met een sociale, culturele of emotionele reden, en we kunnen aannemen dat een machine niet om diezelfde redenen zou dansen, dan maakt dat het dansen van een machine op een bepaalde manier schattig, of het brengt je extreem van je stuk. En ik ben heel erg geïnteresseerd in de relatie tussen die schattigheid en dat afgrijzen, en wat dat allemaal blootlegt.
Wie of wat is jouw grootste inspiratie?
Op dit moment specifiek: wormen, afgrijzen, Giselle, AI, fembots, cowgirls, bloemschikken, bewaking, het donker, ballet, popsterren, poppenspel, energiedrankjes, de woestijn van Californië, het beeld dat ik van China heb, badbruisballen, schietbanen, slaapfeestjes en vooral dansen. Als we het over wie hebben, nu met Uncanny Valley Girl, voor altijd en eeuwig de meest fantastische samenwerkingspartners Corin Ileto en Holly Childs; zij zijn 100% pure inspiratie. Ik heb zo geboft dat ik met hen aan dit stuk kon werken..
Wat voor rol speelde het theater in jouw jeugd?
Geen grote, ik ging haast nooit naar het theater. Wat wel een grote rol speelde was dans, en dan niet kijken, maar zelf dansen – ik had dus elke dag na school dansles en ook in het weekend. Maar ik zag haast nooit een dansvoorstelling, mijn interesse in en kennis van de dans kwam uit het dansen voort, niet uit het kijken. En dat is me blijven fascineren: als dans iets is dat we ervaren door het te doen, door deel te nemen, de fysieke ervaring van het belichamen, wat betekent het dan om naar dans te kijken? Wat doet dans als het in een artistieke context aan de toeschouwer gepresenteerd wordt? Voor mij is die vraag niet simpelweg op telossen door wat participatiemogelijkheden toe te voegen, maar het is iets om mee aan het werk te gaan – de relatie tussen beeld en belichaming en hoe die meer kan zijn dan uitbeelding, hoe dat altijd weer iets compleet anders kan zijn.
Wat was het uitgangspunt voor het maken van deze voorstelling?
Uncanny Valley Girl is eigenlijk begonnen vanuit mijn interesse in de vraag wat er uit afwezigheid kan ontstaan. Ergens is die aanwezigheid, ‘in het hier en nu zijn’ heel belangrijk geworden in de dans en de performance, vooral in het veld van de improvisatie en de somatische dans. Het heeft ook te maken met ‘een sterke performer’ zijn, een ‘sterke aanwezigheid op het toneel’. Ik stond er gewoon wantrouwend tegenover, zeker als het gebruikt wordt in een context als ‘mindfulness’, zelfhelp, zorg voor jezelf, zelfverbetering, zelfmotivatie. Zelf, zelf, zelf, het werd politiek; het idee van aanwezigheid werd op de een of andere manier ingepikt door het neoliberalisme en het individualisme, en daar werd ik nog wantrouwiger van. Ik wilde weten wat de afwezigheid te bieden zou hebben. Niet in de zin van inactief zijn of verdwijning, maar wat het zou betekenen om met een afwezigheid de vloer op te komen, of aanwezig te zijn door juist afwezig te blijven. Het idee van afwezigheid opent de deur naar een heel specifieke duisternis; als we niet worden verblind door de aanwezigheid van een ander, of iets dat ons een spiegel van onszelf voorhoudt, zijn we gedwongen de leegte onder ogen te zien. Wat zien we daar? Wat kunnen we ons daar voorstellen, wat kunnen we daar worden? Uncanny Valley Girl is dus begonnen met dat onderzoek naar aanwezigheid en afwezigheid en performatieve vormen, en daar kwam het idee van de uncanny valley bij, het afgrijzen van de levenloosheid, en de figuur van de androïde als iets dat die afwezigheid heel goed ’belichaamt’. Wat projecteren wij op die afwezigheid? Fantasie, horror, verlangens, en meer.
Waarom ben je geïnteresseerd in technologie en gender?
Mijn interesse gaat uit naar de mogelijke betekenis van de relatie tussen die twee dingen. Uncanny Valley Girl onderzoekt de fantasie- en horroraspecten van die relatie. Als machines steeds als iets vrouwelijks worden geduid, terwijl de collectieve angst nog steeds bestaat dat die machines in opstand zullen komen en ons gaan vernietigen, wat wil dat dan zeggen over de collectieve angst dat vrouwen in opstand zullen komen? Uncanny Valley Girl gaat niet of over technologie, of over gender; het gebruikt de stijlfiguur van de fembot als lens waardoor we een onderzoekende blik werpen op onze angsten en verlangens die volledig met elkaar verknoopt zijn.
Welke impact wil je hebben op je publiek? Welke gevoelens/ervaringen kan het publiek verwachten?
Nou ja, na de respons van zowel het Australische als het Europese publiek is het echt lastig om te zeggen wat voor gevoel de mensen kunnen verwachten. Hoe mensen reageerden was zo verschillend, sommigen konden hun lachen niet inhouden, zo grappig vonden ze het, sommigen vonden het doodeng, anderen moesten huilen en weer anderen vonden het heel erotisch. Het is lastig te zeggen wat je kunt verwachten. Ik denk dat het komt omdat het werk op de een of andere manier gaat om een afwezigheid, een leegte, en iedereen op die leegte projecteert wat hem of haar bezighoudt. Dat vind ik heel interessant. Ik wil niet voorspellen of bepalen wat voor impact mijn werk op mensen heeft, want het gaat er niet om een antwoord te geven. Het gaat erom een hele reeks mogelijke voorstellen te ontsluiten.
Waar werk je momenteel aan?
Voor een nieuw werk heb ik onderzoek gedaan naar de angst om opgeslokt te worden, en daar ga ik dit jaar in een reeks residenties aan verder werken. En ik werk aan nieuwe samenwerkingen met Holly Childs en Su Yu Hsin, en daarnaast ben ik als performer betrokken bij werk van Mette Edvardsen, Louise Ahl, Adriano Wilfert Jensen enHolly Childs & J. G Biberkopf. Verder blijf ik werken aan het leven als kunstenaar – hoe doe je dat toch?!
Wat is de grootste artistieke droom die je nog wilt bereiken?
Ik denk dat het belangrijk is om jezelf doelen te stellen, en dan kan het ook belangrijk zijn om ze te bereiken of om er op z’n minst naartoe te werken, maar dromen, nou ja, ik denk dat je dromen moet bewaren voor iets dat niets te maken heeft met het idee van prestaties. Dus mijn antwoord zou denk ik zijn: een doel dat ik wil bereiken is dat ik de mogelijkheid open hou om te blijven dromen, om dromerigheid te ervaren, zowel alleen als met anderen, en dat ik altijd de tijd en de ondersteuning heb om dat te doen.
Uncanny Valley Girl is vr 24 en za 25 mei te zien in Theater Kikker.