“De muur tussen het theater en de straat moet verdwijnen” – in gesprek met Julian Hetzel

Door Milo Vermeire

Julian Hetzel is theatermaker, muzikant, kunstenaar en oprichter van het gezelschap Ism & Heit. In zijn werk roept Hetzel kritische vragen op over onze waardesystemen en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Zijn vorige werk All inclusive, dat twee jaar geleden in première ging, maakte veel los bij het publiek. Hij toverde het theater om tot een museum waarin brokstukken uit Syrië werden tentoongesteld, fysiek restmateriaal van de oorlog. Dit leverde naast lovende recensies ook protesten en hevige kritiek op. Sommigen beschuldigden hem van exploitatie omdat hij mensen met een vluchtelingenachtergrond liet figureren op het podium.

Op SPRING zal Hetzels meest recente werk Mount Average gepresenteerd worden. Mount Average is een levensgroot performance kunstwerk en “een oefening in radicaal vertrouwen” waarin de geschiedenis wordt vermalen. Hetzel heeft voor zijn nieuwste werk een fabriek gemaakt die niets produceert, maar wel transformeert. Op die manier onderzoekt de geëngageerde maker hoe macht en kunst met elkaar verweven zijn.

Milo Vermeire: Je hebt je werk eens omschreven als ‘empathieporno’. Wat betekent dat?

Julian Hetzel: Volgens mij is de term ‘empathieporno’ bedacht door Marijn Lems [red. kunstcriticus]. Hij gebruikte het toen hij schreef over All Inclusive omdat het een erg confronterend werk is dat gaat over de esthetisering van geweld. Mijn artistieke uitwerking riep veel emotionele en ethische bezwaren op.

Mijn werk gaat altijd over het bevragen van ons waardesysteem, maar ook over de rol die de toeschouwer daarin heeft. Kijken is namelijk iets actiefs. Je bekijkt nooit iets zonder medeplichtigheid of verantwoordelijkheid. Wat is bijvoorbeeld het verschil tussen een toeschouwer en een ooggetuige? We zien zoveel slechte dingen gebeuren op de planeet, en we kijken ernaar maar doen niets. Deze apathie heeft te maken met empathie. Empathie is namelijk ook iets dat je verdooft. Het laat je denken dat je al iets doet, alleen al omdat je je ergens van bewust bent en erkent dat dingen mogelijk verkeerd zijn. Het probleem is echter dat wanneer je ergens over leest, praat of er theater over ziet, dit niet betekent dat je werkelijk iets verandert. Maar het voelt wel zo, omdat je er zo druk mee bezig bent of zo goed geïnformeerd bent. In All Inclusive stelde ik dit en de rol die de kunstwereld daarin speelt ter discussie.

Lees de rest van het interview hier.

Mount Average is van 8 t/m 10 november te zien in Het Huis. Tickets vind je hier.